Vụ Tiên Lãng: Lỗi lớn nhất thuộc về Quốc Hội

Luật sư Hải Phòng

Tác giả gửi Dân Luận

Hiện nay có rất nhiều thông tin về vụ Tiên Lãng, và cũng có nhiều câu hỏi xoay quanh vấn đề này. Một câu hỏi được đặt ra là “cơ quan nào có lỗi lớn nhất trong vụ cưỡng chế ở Tiên Lãng?”. Có lẽ câu trả lời hợp lý nhất đó chính là Quốc Hội. Vì sao lại như vậy, tôi xin phép được phân tích cụ thể hơn về điều này.

Đến Thủ tướng cũng còn kết luận chính sách pháp luật trùng chéo, mâu thuẫn

Có thể dễ nhận thấy rằng chính sách pháp luật đất đai còn nhiều mâu thuẫn trùng chéo. Đến Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng còn kết luận chính sách pháp luật có sự trùng chéo mâu thuẫn, vậy thì những cơ quan ban hành chính sách pháp luật về đất đai có trách nhiệm như thế nào? Quốc Hội là cơ quan đi đầu trong việc ban hành pháp luật có trách nhiệm ra sao về điều này?

Trích kết luận của Thủ tướng: “Những năm qua, chính sách pháp luật về đất đai có rất nhiều thay đổi. Từ năm 1987 đến nay, Luật Đất đai đã được ban hành mới 3 lần (1987, 1993, 2003) và sửa đổi 2 lần (1998, 2001). Hàng trăm văn bản dưới luật cũng được ban hành, sửa đổi nhưng vẫn còn không ít vấn đề chưa đủ rõ, thậm chí trùng chéo, mâu thuẫn.”

Ngay cả Tòa Án Tối Cao và Chính Phủ cũng mâu thuẫn trong xét xử vụ Tiên Lãng

Năm 2008, ở Tiên Lãng đã xảy ra vụ cưỡng chế đầu tiên với khu đầm của ông Lê Đình Thảo đã hết hạn sử dụng. Về bản chất, vụ cưỡng chế ông Lê Đình Thảo có nhiều điểm giống với vụ cưỡng chế ông Đoàn Văn Vươn. Nội dung chính của vấn đề vẫn xoay quanh “hết hạn sử dụng đất” và “thu hồi đất” để “chuyển mục đích sử dụng đất”. Có thể nhận thấy vụ ông Đoàn Văn Vươn là bản sao của vụ ông Lê Đình Thảo.

Tại thời điểm năm 2008, Tòa Án Nhân Dân Tối Cao đã ra quyết định UBND Huyện Tiên Lãng đúng luật theo Quyết định giám đốc thẩm ngày 3/4/2008 của Hội đồng Thẩm phán – TANDTC. Nhưng tại thời điểm năm 2012 thì lại hoàn toàn khác. Ngày 10/2/2012, tại Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì họp về vụ việc cưỡng chế thu hồi đất ông Đoàn Văn Vươn và đã ra kết luận Tiên Lãng sai luật.

Có thể thấy rằng chính sự mâu thuẫn trùng chéo trong chính sách pháp luật đất đai như Thủ tướng đã kết luận đã trở thành một nguyên nhân dẫn đến việc phán xét mâu thuẫn ngay ở cấp Trung Ương. Đến cấp Trung Ương phán xét còn sai, thì làm sao địa phương biết được mình làm đúng hay sai?

Khiếu kiện đất đai đâu chỉ có ở Tiên Lãng

Có thể thấy rằng khiếu kiện về đất đai chiếm hơn 70% các vụ khiếu kiện, thậm chí có nhiều vụ còn kéo dài chưa giải quyết được. Vì sao lại như vậy? Theo cá nhân tôi chính là do sự mâu thuẫn trùng chéo nhau về chính sách pháp luật đất đai, đồng thời nhiều quy định trong chính sách luật đất đai còn chưa phù hợp với thực thế cùng như đáp ứng kịp thời sự phát triển của xã hội. Vậy đó là lỗi của cơ quan nào nếu không phải là của Quốc Hội?

UBND Huyện Tiên Lãng tội 1 thì Quốc Hội tội 698

Tại sao lại như vậy?

Vì nếu UBND Huyện Tiên Lãng sai, thì sự sai phạm đó chỉ ảnh hướng đến phạm vi trong huyện Tiên Lãng.

Nhưng nếu sai lầm thuộc về Quốc Hội đã ban hành pháp luật chưa phù hợp, có sự trùng chéo mâu thuẫn thì phạm vi ảnh hưởng sẽ là cả nước chứ không phải trong một huyện bé nhỏ nữa.

Cả nước có 698 quận huyện khác nhau, do vậy nếu Tiên Lãng sai 1 thì tại sao không thể nói Quốc Hội sai 698 khi mà Luật quốc hội ban hành luật mâu thuẫn trùng chéo?

Nếu như vụ Tiên Lãng có 2 cán bộ bị cách chức, thì nhân lên với 698, kết quả sẽ là 1396 vị Đại biểu Quốc Hội cũng bị cách chức. Điều này có nghĩa Quốc Hội sẽ bị cách chức hết và người dân lại bắt đầu đi bầu một khóa Quốc Hội mới.

Nếu như vụ Tiên Lãng giả sử ông Hiền và ông Khanh mỗi người 1 năm tù, tổng cộng hai người là 2 năm tù thì đem nhân với 698, Quốc Hội phải đi tù 1396 năm (gần 14 thế kỷ), chia đều cho khoảng 500 vị đại biểu quốc hội thì mỗi đại biểu quốc hội ngồi tù khoảng 3 năm.

Tất nhiên những điều tôi vừa nói ở trên có tính chất ví von chứ không phải áp đặt để chúng ta nhận thức được nguyên nhân và bản chất của vấn đề. Quốc Hội cần nhận thức được đúng tầm quan trọng của Luật Đất Đai và đặt sự ưu tiên đúng mức cho nó. Do vậy việc Quốc Hội sớm sửa Luật Đất Đai là cần thiết.